Change viewing parameters
Switch to Russian version
Select another database

Turkic etymology :

Search within this database
Total of 2017 records 101 page

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Back: 1
Forward: 1 20 50
\data\alt\turcet
Proto-Turkic: *bōl-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to become
Russian meaning: становиться
Old Turkic: bol- (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: bol- (MK, KB)
Turkish: ol-
Tatar: bul-
Middle Turkic: bol- (Abush., Sangl.)
Uzbek: bụl-
Uighur: bo(l)-
Sary-Yughur: pol-
Azerbaidzhan: ol-
Turkmen: bol-
Khakassian: pol-
Shor: pol-
Oyrat: bol-
Halaj: ộl-
Chuvash: pol-
Yakut: buol-
Dolgan: buol-
Tuva: bol-
Kirghiz: bol-
Kazakh: bol-
Noghai: bol-
Bashkir: bul-
Balkar: bol-
Gagauz: ol-
Karaim: bol-
Karakalpak: bol-
Salar: vol-, vō-, bō- (Тен. ССЯ)
Kumyk: bol-
Comments: EDT 331-332, VEWT 79, TMN 2, 358, ЭСТЯ 2, 185-188, Федотов 1, 442, Stachowski 66. Forms with o- may represent a different root (see *ol-tur-). On the other hand, the geographical distribution of this variant matches quite closely the change *b- > v- in a number of words with grammatical function (for Haladzh cf. vīer- 'give', vāor 'there is'), so most of the forms with o- may indeed reflect *bol- > *vol- > ol-; the different root *ol- is with more certainty reflected only in Middle Uyghur (At., Tefs., IM - cf. bar, bir- in the same sources) and Middle Kypchak (Bulgat, Ettuhf., see ЭСТЯ 2, 186).
Proto-Turkic: *bōń-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 black currants 2 hazel-nut
Russian meaning: 1 черная смородина 2 орех
Chuvash: mъjъr 2
Yakut: mōńńoɣon 1
Comments: Федотов 1, 346. Cf. also Yak. dial. majɨara 'raspberry'. Chuv. > Hung. mogyóro 'hazelnut'.
Proto-Turkic: *bōnčok
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: beads, small balls as ornaments
Russian meaning: бусы, маленькие шарики в качестве украшений
Old Turkic: mončuq (Orkh., OUIgh.)
Karakhanid: mončuq (MK)
Turkish: bonǯuk
Tatar: muncaq (КСТТ)
Middle Turkic: mɨnčaɣ (Sangl.), bunǯuq (Pav. C.), munčaq (MA)
Uzbek: munčɔq
Uighur: mončaq (dial.)
Azerbaidzhan: munǯuɣ
Turkmen: mōnǯuq
Khakassian: mončɨx, monńɨx (dial.)
Halaj: *munǯuq
Kirghiz: mončoq
Kazakh: monšaq
Bashkir: munsaq (dial.)
Balkar: minčaq
Gagauz: bonǯuq
Karaim: munǯax
Karakalpak: monšaq
Kumyk: minčaq
Comments: VEWT 340, EDT 349, ЭСТЯ 7. One can argue that this form is derived from *bōjn 'neck' (in old sources the word is usually reserved for neck ornaments). Forms like mojɨn-ča-k, attested in Tat., Bashk., Nogh., Kirgh., as well as Chag. mɨnčaɣ, KBalk., Kum. minčaq should be probably explained that way; but the form *bōn-čok itself may rather reflect earlier *mōŋi-č`V(k`V) 'round ornament', with secondary contaminations. Turk. > Russ. munčakъ, see Аникин 395.
Proto-Turkic: *bōr
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 chalk 2 earth 3 clay
Russian meaning: 1 мел 2 земля 3 глина
Turkish: bor 2
Tatar: bur 1
Middle Turkic: bor 1 (Pav. C.)
Uzbek: bọr 1
Uighur: bo(r) 1
Turkmen: dial. bōr 1
Khakassian: por 1
Chuvash: purъ, por 1
Yakut: buor 2
Dolgan: buor 2, 3
Tuva: por 3
Tofalar: bor 'солонцы'
Kirghiz: bor 1
Kazakh: bor 1
Noghai: bor 1
Bashkir: bur 1
Karaim: bor 1
Karakalpak: bor, por 1
Kumyk: bor 1
Comments: VEWT 80, ЭСТЯ 2, 192-193, Лексика 100, 376, Федотов 1, 444, Stachowski 66-67. Turk. > Kalm. borǝ, Bur. bor.
Proto-Turkic: *bōr-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: a k. of plant or tree
Russian meaning: вид дерева или растения
Turkmen: bōrǯaq 'эфедра'
Oyrat: borsuq 'yew'
Yakut: borū 'хвощ'
Kirghiz: boruq 'small reed'
Proto-Turkic: *böd
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: throne
Russian meaning: трон
Old Turkic: böd (Orkh.)
Yakut: büttäx, bittäx (Пек.) 'cross-bar in a stool, cross-piece in a boat' (?)
Comments: VEWT 82, EDT 298. The Yak. word may belong here if it is not derived from *büt- 'to end'.
Proto-Turkic: *bögen
Meaning: large intestine
Russian meaning: толстая кишка
Karakhanid: bögen (MK)
Turkmen: böven
Khakassian: pȫn
Oyrat: mȫn
Tuva: mȫn
Kirghiz: mȫn
Bashkir: büjän
Karakalpak: büjen
Comments: ЭСТЯ 2, 205, Лексика 279, VEWT 83, EDT 328.
Proto-Turkic: *bögse(k) < *bös-ge(k)
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: a part of human or animal trunk
Russian meaning: часть туловища
Old Turkic: bögsig 'some part of body (belly?)' (OUygh.)
Karakhanid: bökseg 'woman's breast; upper part of chest' (MK)
Tatar: büksɛ 'belly; bird crop'
Middle Turkic: bökse 'the part of a human or animal body above the waist' (Abush., Sangl.)
Uzbek: bụksa 'side part of the body below the breast and down to the hip; (dial.) lower part of body'
Chuvash: pǝʷźexe 'crop'
Yakut: böskö-j- 'to appear abdominous'
Tuva: böskek 'bird's breast'
Tofalar: böksek 'bird's breast'
Kirghiz: böksö 'side of body; foot-hill'
Bashkir: bükɵä 'short person (abusive)'
Balkar: böksün 'half of animal carcass'
Comments: EDT 329, VEWT 84, 83, ЭСТЯ 2, 213-214, Лексика 278. Forms without -k meaning 'buttock' or 'lower part of body' are most probably borrowed < Mong. *bögse, having quite different origin (see under *pi̯oko) - although some contaminations were not excluded.
Proto-Turkic: *bögü
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: wizard
Russian meaning: мудрец, колдун
Old Turkic: bögü (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: bögü (MK)
Turkish: böjü
Middle Turkic: bügü (Pav. C.)
Gagauz:
Comments: EDT 324, VEWT 83, ЭСТЯ 2, 293-294. Turk. > Mong. böɣe id., see TMN 1, 234. Turk. > Hung. bű 'witchcraft' (< *büɣü), see Gombocz 1912.
Proto-Turkic: *bögür
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: mountain slope
Russian meaning: склон горы
Turkish: böɣür
Turkmen: bövür 'side'
Comments: ЭСТЯ 2, 207. The root is historically different from *bögür 'kidney', but they are hard to distinguish within Turkic.
Proto-Turkic: *bögür, *bögrek
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: kidney(s)
Russian meaning: почки
Old Turkic: bögür (OUygh.)
Karakhanid: bögür (MK)
Turkish: böjrek, böbrek
Tatar: büjer, bü̆jĭräk
Middle Turkic: bögrek (Pav. C.)
Uzbek: bujrak
Uighur: böräk
Azerbaidzhan: böjür, böjräk
Turkmen: bevrek, bövrek
Khakassian: pügürek, pürek
Shor: pǖrek
Oyrat: börök
Chuvash: püre
Yakut: büör
Tuva: bǖrek
Tofalar: bȫrek
Kirghiz: böjrök
Kazakh: büjĭr, büjrek
Noghai: büjrek
Bashkir: bü̆jü̆r
Balkar: börek
Gagauz: bǖr, bȫrek, bǖrek
Karaim: bögrek, bivrek
Karakalpak: büjir, büjrek
Kumyk: büjrek
Comments: EDT 328, VEWT 83, TMN 2, 353, ЭСТЯ 2, 205-207, Лексика 278, Stachowski 68.
Proto-Turkic: *bök-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to be satiated, full
Russian meaning: насыщаться, наедаться
Karakhanid: bök- (MK)
Turkish: bɨk-
Sary-Yughur: pek-
Yakut: böɣöx 'satiated'
Dolgan: bögök 'satiated'
Tuva: pök-
Tofalar: pök- (note the absence of pharyngealization - pointing to PT length?)
Kirghiz: bök-
Kazakh: bök-
Noghai: bök-
Bashkir: bük-
Gagauz: bɨq-
Karaim: bɨq-
Comments: VEWT 83 (together with bük- 'to lock'), EDT 324, ЭСТЯ 2, 211, Stachowski 63.
Proto-Turkic: *bök-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to dam, plug
Russian meaning: ставить плотину, затычку
Karakhanid: bök- 'запрудить'(MK), böken- 'быть загороженным (дорога)' (At.)
Turkish: böke- (dial.)
Tatar: büki 'пробка'
Middle Turkic: böken 'плотина' (R, Pav. C. 173)
Uzbek: pụkak 'пробка'
Uighur: pok 'пробка'
Oyrat: bök 'затвор, пробка'
Chuvash: pъʷgъʷ 'пробка'
Kirghiz: bögö-
Kazakh: böge-
Bashkir: büki 'пробка'
Karaim: bök-lä- (T) 'запирать, закрывать'
Karakalpak: böge-
Comments: EDT 324, 326, VEWT 82, 83, ЭСТЯ 2, 208-210, Егоров 146. Clauson prefers the reading with -g-, which is hardly justified. A variant with *-g- (Tur. büɣe-, Chuv. pǝvǝ 'dam', Turkm. böve-, bövet 'id.', Yak., Dolg. büö 'plug') may be a result of the influence of *bog- 'to choke, dam' (cf. *boɣ- 'dam' in Tuva, Uzb., Kum., Nogh., Oyr., Tat., Bashk.).
Proto-Turkic: *böke
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: a big snake
Russian meaning: большая змея
Karakhanid: böke (MK)
Comments: Лексика 180, EDT 324. Clauson doubts MK's derivation of böke 'warrior' from 'big snake' (MK quotes a folk-tale about the snake with seven heads called böke, and says that the warriors are called by it); but external evidence rather supports Kashgari's point of view. If this is the case, MMong. bökö 'warrior, wrestler' (whence Evk. buku etc., see Doerfer MT 235) must be a Turkic loanword (see EDT ibid.).
Proto-Turkic: *bökelek
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: gad-fly
Russian meaning: овод
Azerbaidzhan: böjäläk
Turkmen: bökelek
Yakut: bügülex, bügüje
Comments: ЭСТЯ 2, 212-213, Лексика 185.
Proto-Turkic: *böĺ
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: cedar, pinus Siberica
Russian meaning: кедр, сибирская сосна
Oyrat: möš, = dial. (Баск. Туба)
Yakut: bes 'pine', dial. 'larch bast' (ДСЯЯ 1 81)
Tuva: pö`š, (Castr. Krg.) böjš
Tofalar: böš
Comments: VEWT 71.
Proto-Turkic: *böĺük
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: a relation by marriage
Russian meaning: свойственник, родственник по браку
Old Turkic: böšük (OUygh.)
Comments: EDT 380-381.
Proto-Turkic: *böŋk-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to kick, buck
Russian meaning: пинать, брыкаться
Karakhanid: möŋ- (MK)
Uighur: möŋ-, möŋkü-
Khakassian: mükü-
Oyrat: mökü-
Yakut: möx-
Tuva: mög-
Tofalar: möŋ- (Рас. ФиЛ 207)
Kirghiz: möŋkü-
Kazakh: möŋki-
Comments: EDT 767, VEWT 342, ЭСТЯ 7.
Proto-Turkic: *böŋre-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to howl
Russian meaning: кричать (в первую очередь, о животном)
Old Turkic: müŋre- (OUygh.)
Karakhanid: müŋre- (MK)
Turkish: bögür-
Tatar: mögrɛ-
Middle Turkic: muŋra- (Sangl.)
Uighur: möri-
Turkmen: möŋŋür-, möŋre-
Khakassian: mǖre-
Oyrat: mȫrȫ-
Yakut: möŋürüö-, mögürüö-
Tuva: mȫre-
Kirghiz: mȫrȫ-
Kazakh: möŋire-
Bashkir: möŋrä-
Karaim: mövrä-
Karakalpak: möŋrä-
Comments: VEWT 342, EDT 770, ЭСТЯ 7. The variant *baŋra- is also attested (see VEWT 327).
Proto-Turkic: *bös-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 to break through 2 rupture, hernia
Russian meaning: 1 прорываться 2 прободение, грыжа
Tatar: büs- 1, büser 2
Uighur: bös- 1
Comments: VEWT 84.
turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-khal,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-chv,turcet-jak,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-khal,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-trm,turcet-hak,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-trm,turcet-alt,turcet-jak,turcet-krg,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-jak,turcet-reference,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trm,turcet-hak,turcet-alt,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-bas,turcet-klpx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-chv,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-chg,turcet-gagx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-trk,turcet-trm,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-sjg,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-alt,turcet-chv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-bas,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-azb,turcet-trm,turcet-jak,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-alt,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-uig,turcet-hak,turcet-alt,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uig,turcet-trm,turcet-hak,turcet-alt,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-bas,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-tat,turcet-uig,turcet-reference,
Total of 2017 records 101 page

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Back: 1
Forward: 1 20 50

Search within this database
Select another database

Total pages generatedPages generated by this script
224821214771761
Help
StarLing database serverPowered byCGI scripts
Copyright 1998-2003 by S. StarostinCopyright 1998-2003 by G. Bronnikov
Copyright 2005-2014 by Phil Krylov